Άγιος Δημήτριος

Άγιος Δημήτριος

Ο Άγιος Δημήτριος βρίσκεται στη ΝΑ πλευρά του αντερείσματος Καρανικόλα του βουνού Αρδίνης. Το αρχαιότερο έγγραφο όπου αναφέρεται ο Άγιος Δημήτριος είναι ομολογία δωρεάς (2 Σεπτεμβρίου 1716) στην οποία υπογράφουν Παπαγιάννης – Αγιοδημητριάνος, Γιώργος Κοκοτάκης – Άϊ Δημήτρη. Επίσης ενδιαφέρουσα είναι πωλητήρια ομολογία (7 Σεπτεμβρίου 1738) με την οποία τέσσερις Κοκοτάκηδες (Κοκοταίοι) πωλούν ένα χωράφι στο μοναστήρι της Αμπελακιώτισσας. Επίσης ο Άγιος Δημήτριος αναφέρεται και σε πατριαρχικό σιγίλλιο για την σταυροπηγιακή αξία του Μοναστηριού της Αμπελακιώτισσας (Ιούνιος 1749), στον οποίο η Μονή κατείχε διάφορα κτήματα. Την ίδια εποχή σε πωλητήρια ομολογία (25 Αυγούστου 1749) υπογράφει Παπανίκος από Άγιο Δημήτριο. Το χωριό είναι σκορπισμένο σε μια μεγάλη έκταση μέσα σε πυκνή βλάστηση και διακρίνεται σε δύο συνοικίες από τις οποίες η μία είναι ψηλότερα σε λόφο, ενώ η άλλη χαμηλότερα. Ένα πλέγμα χειμάρρων το διασχίζουν και οι ρεματιές αυτές μαζί με τα δάση από βελανιδιές, καστανιές, κέδρα, πλατάνια, πουρνάρια και φιλίκια δίνουν μια γραφικότητα στο τοπίο. Το φράγμα στον Εύηνο άλλαξε το τοπίο και έτσι ο Άγιος Δημήτριος έγινε παραλίμνιος και του ανοίγονται μεγάλες προοπτικές. Η Ευηνολίμνη αξιοποιούμενη μπορεί να είναι μοχλός ανάπτυξης όλης της περιοχής. Σημαντικό κτίσμα ο ενοριακός ναός του χωριού που βρίσκεται στο κάτω μέρος του χωριού, κοντά στην Ευηνολίμνη. Ανάγεται στον 19ο αι. αλλά δυστυχώς η επιγραφή της νότιας εισόδου του ναού δεν διαβάζεται. Ο ναός είναι κτισμένος με ντόπιες γκριζοπράσινες πέτρες και έχει δίριχτη στέγη, η οποία ανατολικά και δυτικά καταλήγει στο «μισό κεντρί» και τρεις ημικυκλικές αψίδες στο ανατολικό μέρος. Εσωτερικά ο ναός έχει τρία κλίτη. Αξιόλογο είναι το ξυλόγλυπτο τέμπλο που φέρει χρονολογία 1829. Υπάρχουν δύο εικόνες του 1875 και μερικές ρωσικής προέλευσης. Το Πολιτιστικό Κέντρο ονομάζεται Πολιτιστικό Κέντρο – Νίκος Λ. Κωλέττας και στεγάζεται σε κτίριο που παλιότερα στεγαζόταν το γραφείο της κοινότητας Αγίου Δημητρίου. Το Δημοτικό Σχολείο που σώζεται μέχρι σήμερα, αντικατέστησε το πρώτο που υπήρχε γύρω στο 1924 και βρίσκεται στην καλύτερη τοποθεσία του χωριού δίπλα σ’ έναν πανέμορφο πευκώνα. Παλαιός οικισμός ήταν η Μπέλιτσα ή Μπέλιστα με 10 οικογένειες προ του 1815. Βρίσκεται ανατολικά από τον Άγιο Δημήτριο. Ήταν λιβάδι της Αραχοβίτικης οικογένειας των Σισμαναίων. Σε έγγραφο (24 Ιανουαρίου 1833) της Δημογεροντίας Κραβάρων χαρακτηρίζεται ως Ζευγοστάσιον με δάσος και σύνορα: Φίδαρης, Βαθύρεμα, περιφέρειες των χωριών Καστανιάς, Χόμορης, Σινίστας και Κοζίτσας. Στο μέσον του δρόμου μέσα στο ελατοδάσος υπήρχε χάνι. Στον Άγιο Δημήτριο το πρώτο Δεκαήμερο του Οκτώβρη διοργανώνεται η Γιορτή του Κάστανου όπου ψήνονται κάστανα και σερβίρονται τοπικά γλυκά του κουταλιού (κράνα, καρυδάκι, κεράσι) και τοπικά φαγητά.